Меню сайта
Форма входа
Категории раздела
| Разработки и статьи учителей [55] |
|
Материалы кафедры
[6]
Материалы кафедры общей и прикладной психологии КазНПУ им. Абая
|
| В помощь школьному психологу [46] |
| Родительский клуб [20] |
|
Конкурс на тему «Межнациональная толерантность в современной казахстанской школе»
[0]
Конкурс на тему «Межнациональная толерантность в современной казахстанской школе»
|
Наш опрос
Облако тегов
Порекомендуй другу
Поиск
Друзья сайта
Наш баннер
Нас считают
Онлайн всего: 1
Гостей: 1
Пользователей: 0
Translate this pag
Казахский язык
| Главная » Статьи » В помощь школьному психологу |
Тренингтер
| 1- жаттығу. Қатысушылар жартылай шеңбер құрады. Нұсқаулық: Қазір топтың әр мүшесі кезекпен ортаға шығып, топқа қарап бірін- бірі қайталамай топпен кез- келген тәсілмен сәлемдеседі. Ал біз әрбір сәлемдесуді қайталаймыз». Жаттығу аяқталғаннан кейін топқа: «Сіз өзіңізді қалай сезінесіз?», «Сәлемдесудің қайсысы сіздің есіңізде қалды, (ұнады) және неліктен?» деген сұрақтар қоюға болады. Екінші сұрақ мазмұндылық жоспарда, оның ішінде байланыс орнату мәселелерімен жұмыс барысында пайдалынатын ақпарат жинауға және талқылауға мүмкіндік береді. 2- жаттығу. Қатысушылар шеңбер құрап тұрады. Нұсқаулық: «Бүгінгі күнді біз бір-бірімізге жақын келіп, амандасумен бастаймыз.Топтың әр мүшесі өз серіктесімен амандасу кезінде вербальді емес тәсілді пайдалануы керек. Келесі серіктесіңізбен сіз алдында сізбен амандасқан серігіңіз пайдаланған тәсілмен амандасуыңыз қажет. Егерде қандайда бір жұп бірдей тәсілмен амандасса, ол екі адам келесі серіктестерімен жаңа тәсілмен амандасуы керек». Бұл жаттығудың нәтижесі және қойылатын сұрақтардың мазмұны мен тиімділігі жағынан 6- жаттығумен ұқсас. 3- жаттығу. Қатысушылар шеңбер құрап отырады. Нұсқаулық: «Бүгінгі күнді бір-бірімізге тілектер айтумен бастайық: Бірінші қатысушы орнынан тұрып, кез-келгеніміздің қасына келіп амандасады да, оған жақсы тілектер тілей бастайды. Ал, ол өз кезегінде келесі адамға келіп, өз тілегін білдіреді, осылай әрқайысымыз бір- бірімізге тілек айтып шығамыз». Жаттығудың нәтижесін «Сіз өзіңізді қалай сезінесіз?» деген сұрақ арқылы қысқаша талқылауға болады немесе «Сіз біреуге тілек тілеген кезде қандай сезімде болғаныңызды және сізге біреу тілек тілегенде қандай халде, сезімде болғаныңызды әңгімелеп беріңіз?» деп ұзын сұрақ қоюға болады. Талқылау барысында әріптестік қатынас, қызметтестік, іскерлік келіссөздер жүргізу тренингінде маңызды - адам бойындағы қолайсыздық оның қызығушылығы мен қажеттіліктерін ескермей қатынас жасағанда орын алады деген пікір туындауы мүмкін. Жаттығуды орындау барысына жаттықтырушы топ мүшелерінің бойынан қандай да бір қиналу сезімін байқаса, жаттығу соңынан не мазалағанын анықтау үшін «Тапсырманы орындау барысында сізді не мазалады?» деген сұрақ қоюына болады. Мұндай сұрақ екі мәселенің басын ашуға көмектеседі: біріншіден, сұраққа жауап беру арқылы адам өз бойындағы жағымсыз көңіл-күйді жеңілдетіп, жаттығу барысында орын алған қолайсыздықты жоя алады, екінші жағынан, бұл сұраққа жауаптар топ мүшелерінің пікірі арқылы өз тәжірибесін бақылай және толықтыра түседі. Аталмыш жағдайда өзінің тәжірибесін мойындау – бұл адамдарға ашық болуға, басқа адамдарды сезіне, түсіне түсуге, олардың нақты қажеттіліктерін сезіну жолындағы кедергілерді мойындау. 1 өзгерту. Қатысушылар шеңбер құрап отырады, жаттықтырушының қолында доп. Нұсқаулық: «Жұмысты бір-бірімізге бүгінгі күнде жақсы тілектер айтумен бастаймыз. Тілек қысқа, мүмкіндігінше бір сөз болуы керек. Сіз допты тілек тілегіңіз келген адамға , тілек айта лақтырасыз. Ал ол адам өз кезегінде келесі адамға тілек тілей допты лақтырады. Ешкімді назардан тыс қалдырмай, араласуын қадағалай отырайық». 2 өзгерту. Қатысушылар шеңбер құрып отырады. Бейнеқұрал түсірілімге дайын. Нұсқаулық: «Жұмысты әрқайысымыз топқа бүгінгі күнге жақсы тілектер айтумен бастаймыз». Барлық тілектер бейнетаспаға жазылады. Одан кейін топ мүшелері бейне жазбаны көру үшін ыңғайлы отыруы ұсынылады. Бейнетаспаны көру топта жағымды көңіл- күй орнатады. Бұл көру барысында әсері арта түсетін жағымды тілектердің топтастығын сезінумен байланысты (әркім өзінің экранда көрінуін күтеді, және өзін басқалармен салыстырады). 4- жаттығу. Қатысушылар шеңбер құрап отырады. Нұсқаулық: «Бүгінгі күнді былай бастаймыз: бір-бірімізге есімімізді атай доп лақтырамыз. Допты тосып алған адам қандай да бір бейне жасайды, қалғанымыз сол бейнені қайталап көрсетеміз. Одан кейін ол (яғни қандай да бір бейне көрсеткен адам) доп келесі біреуге лақтырады, дәл осылай доп әрқайысымыздың қолында болып шыққанша қайталаймыз». Жаттығу топ мүшелерінің бір- біріне назар аударуға, жұмыстың ілгері басуына септігін тигізер топтық сезімнің қалыптасуына мүмкіндік береді. 1 өзгерту. Қатысушылар шеңбер құрап отырады. Нұсқаулық: «Бүгінгі күнді былай бастаймыз: бір- біріміздің есімімізді естірте атап доп лақтырамыз допты тосып алған адам өзінің ішкі жан- дүниесінің толғанысын бейнелейтін бейнені жасайды, ал қалғандары сол бейнені қайталап көрсету арқылы сол адамның ішкі жан- дүниесінің толғанысын сезінуге тырысады». Жаттығу аяқталғаннан кейін аталмыш өзгертуді пайдалану қажет болса, топқа: «Сіздің ойыңызша, әрқайысымыз қандай күйдеміз?» деген сұрақ қоюға болады. Әркімнің жәй-күйі туралы біршама болжаулар айтылғаннан кейін, әр адамға өз хал- жағдайын айтып беруін өтіну керек. Жаттығудың бұл түрін ары қарай серігіңнің хал- жағдайымен немесе қарым- қатынас жасауға байланысты жұмыс жасау керектігі туындаса, қолдануға болады. 2 өзгерту. Қатысушылар шеңбер жасап тұрады. Нұсқаулық: «Әрқайысымыз кезекпен өзінің ішкі жан- дүниесінің күйін бейнелейтін қимыл жасасын, ал біз ол қимылды басқа адамның ішкі жан- дүниесінің күйін сезіне 3-4 рет қайталаймыз». Бұл өзгертуді талқылау мен тиімділігі 1 өзгертудегі суреттеуге ұқсас. 5- жаттығу. Қатысушылар шеңбер құрап отырады. Нұсқаулық: «Қазір біз санаймыз, жәй ғана: бір, екі, үш және т.б. біреуіміз санауды бастаймыз, ал оның қасында отырған адам жалғастырады (сағаттың тіліне орай).мүмкіндігінше жылдам санауға тырысамыз. Санау барысында бір талапты ескеру қажет: егер сізге 6 цифры бар сан атау керек болса (мысалы 16 саны), ол санды айтар кезде орныңыздан тұруыңыз керек (жаттығуды санды тұрып атаудың орнына, санды атамай шапалақтаумен алмастырып күрделендіруге болады). Егер біреу қателескен боса, ол ойыннан шығады, бірақ шеңберде отыра береді. Сондықтанда кімнің ойыннан шыққанын ал кімнің ойынды жалғастыру керектігін назарда ұстауыңыз керек. Егерде жаттығудың талаптарын оны орындау барысында өзгертіп отырған жағдайда, жаттығу өте қызу өтетін болады. Қателескендерді шеңберден шығу талабын ендіру арқылы жаттығуда бәсекелестік орнатуға болады. Мұндай жағдайда, қателескен адамға жаттығудың жалғасуын мұқият бақылап, қателіктің неден туындағанын табуға тырысу нұсқаулығы беріледі. Жаттығу назарды жинақтауға, қатысушыларға өз мүмкіндіктерін түсінуге және шынығуға мүмкіндік береді. 6- жаттығу. Топ мүшелері шеңбер жасап отырады. Нұсқаулық: «Біз өзімізді алып арифметр сияқты сезінеміз. Ол былай санайды: біреуіміз қандай да бір санды атайды (сағаттың тілі бойынша) , келесі қасыңда отырған адам арифметикалық әрекеттің белгісі («қосу» немесе» алу»), келесі- тағы да санды атайды және т.б. сан белгілермен кезектеседі, сондықтанда топтың белгі атауы тиіс кез- келген мүшесі «тең» белгісін атаса, келесі оның серігі қосындының нәтижесін айтуы керек. Мысалы, мен «жеті» деп айтамын, Жанар-«қосу», Айнұр «сегіз». Серік – «алу», Санат – «екі», Анар- «тең» десе Бақыт «он үш» санын атайды. Келесі қатысушы яғни Гүлнұр тағы бір белгіні атайды, ары қарай санақ жалғасады». Тапсырманы жеңілдету үшін арифметр тек қосады немесе алады- деп немесе санақ қандайда бір шектеуде мысалы, елуге дейін- деп келісіп алуға болады. Егер қатысушылар қатар саны жұп болса, біреулері тек сан атайды, ал келесілері – белгілерді атайды, сондықтанда 2-3 айналымнан кейін бұған дейін белгі атағандарға сан атауды және керісінше ұсыныс жасап жаттығуды қайтадан бастауға болады. Жаттығуды орындау барысында жаттықтырушы жылдамырақ санауға жетелеуі керек. Жаттығу назарды жинақтайды, қатысушыларды жылдам тренингтік жағдайға араласуына мүмкіндік береді, мысалы, шағын үзілістен кейін. Бір қарағанда қарапайым көрінетін бұл тапсырманы орындау оңай болмас. Көп жағдайда, назарын жинақтау қабілеттілігі төмен адамдарға тапсырманы орындауда қиындық туады. Жаттығу барысында олар бұны түсінуге және өз кемшілігін түзеу мүмкіндігіне ие болады. | |
| Просмотров: 10129 | Рейтинг: 2.2/8 |
| Всего комментариев: 0 | |